Wat is een bore-out?
Een bore-out is een vorm van mentale uitputting die ontstaat door langdurige verveling op het werk. Werknemers die hiermee te maken hebben, voelen zich niet gestimuleerd of uitgedaagd, wat kan leiden tot gevoelens van zinloosheid, frustratie, somberheid en zelfs schaamte. In tegenstelling tot een burn-out, waarbij iemand ‘opbrandt’ door te veel werk, ‘verveelt’ iemand met een bore-out zich letterlijk kapot.
De belangrijkste kenmerken van een bore-out zijn:
- Chronische verveling: een aanhoudende staat van verveling die langer duurt dan gewone, tijdelijke verveling. Het gaat niet om even geen leuke prikkel hebben, maar om een langdurig gevoel van leegte, zinloosheid en ontevredenheid, zelfs als er voldoende activiteiten beschikbaar zijn.
- Gebrek aan motivatie: iemand voelt dan weinig tot geen drang om taken uit te voeren of doelen na te streven. Het kan gaan om dagelijkse dingen, zoals werk of studie, maar ook om grotere levensdoelen.
- Gevoel van nutteloosheid: het gevoel dat je geen betekenis hebt of geen waarde toevoegt, zowel voor jezelf als voor anderen. Het gaat vaak gepaard met gedachten als: “Wat ik doe heeft toch geen zin?”
- Mentale vermoeidheid: een toestand van geestelijke uitputting die ontstaat na langdurige concentratie, stress of emotionele belasting. Het voelt alsof je hoofd “vol” zit en je hebt moeite met denken, beslissingen nemen of je focussen.
- Soms fysieke klachten zoals hoofdpijn of slaapproblemen
Hoe ontstaat een bore-out?
De oorzaak van een bore-out ligt vaak in structureel onderbelast werk. Vooral jonge professionals worden hier steeds vaker door getroffen. Organisaties werven, met name in de zakelijke dienstverlening, regelmatig jonge mensen die tegen een goed salaris relatief eenvoudige, repetitieve taken uitvoeren. Wat in eerste instantie aantrekkelijk lijkt, verandert na verloop van tijd in eentonigheid en gemis aan ontwikkeling. Het werk mist uitdaging, groei of perspectief. Ook een gebrek aan autonomie, te weinig verantwoordelijkheid of het niet kunnen inzetten van je talenten spelen een rol. Werknemers durven vaak niet aan te geven dat ze zich vervelen, uit angst om ondankbaar of ongemotiveerd over te komen. Dit zorgt ervoor dat bore-outklachten vaak pas laat worden herkend.
Bore-out in cijfers
De cijfers laten een zorgwekkende trend zien:
- In 2024 is het aantal verzuimdagen door bore-out 5,5 keer hoger dan in 2021.
- De meeste bore-outmeldingen komen voor in het vierde kwartaal van het jaar – een periode waarin werk vaak repetitief wordt en deadlines verder weg liggen.
- Ook het aantal burn-outs steeg, maar met een minder grote sprong .
Wat kun je doen tegen een bore-out?
Voor werkgevers én werknemers is het belangrijk om bore-out serieus te nemen. Enkele stappen die kunnen helpen:
Voor werknemers:
- Geef tijdig aan dat je behoefte hebt aan meer uitdaging of afwisseling.
- Zoek naar ontwikkelmogelijkheden binnen je functie of organisatie.
- Probeer je werkdag actief in te delen met nieuwe doelen en leerdoelen.
Voor werkgevers:
- Zorg voor voldoende variatie in taken.
- Bied doorgroeimogelijkheden en professionele ontwikkeling aan.
- Bespreek regelmatig de werkbeleving en motivatie van medewerkers.
- Vermijd overmatige controle en geef ruimte voor eigen initiatief.
Tot slot
Een bore-out is geen teken van luiheid, maar een serieuze mentale belasting. In een tijd waarin werkgeluk en zingeving steeds belangrijker worden, is het cruciaal om ook verveling en onderbelasting als risico’s op de werkvloer te erkennen. Want net als een burn-out, kan ook een bore-out leiden tot langdurig verzuim, met grote persoonlijke en maatschappelijke gevolgen. De oplossing ligt in meer aandacht voor de inhoud van het werk, persoonlijke ontwikkeling en open communicatie tussen werknemer en werkgever.