Dit jaar stijgt het ziekteverzuimpercentage boven de 5%. Tegelijkertijd neemt ook de verzuimduur toe. Samen met de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt zorgt dit voor steeds meer druk op werkend Nederland. Psychische klachten gerelateerd aan het werk blijken één van de belangrijkste oorzaken voor lang ziekteverzuim. Maar liefst 70% van de werkgevers maakt zich zorgen over de mentale gezondheid van werknemers en bijna acht op de tien werknemers met geldzorgen bespreekt deze niet.
Na griep of verkoudheid komt verzuim als gevolg van psychische klachten het vaakst voor. Het gaat dan met name om klachten zoals overspannenheid of een burn-out. Dit is, naast hart- en vaatziekten, één van de verzuimoorzaken met de langste verzuimduur. Waar iemand met griep of verkoudheid een paar dagen van kantoor is, is een werknemer met een burn-out gemiddeld 279 dagen ziek, zo blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van ING .
Daar komt bij dat het aantal mensen die last krijgen van een burnout is toegenomen sinds de coronapandemie. Na de opkomst van het coronavirus in het eerste kwartaal van 2020 daalde het aandeel psychisch verzuim. Mogelijk komt dit door de positieve ervaringen van het thuiswerken in sommige sectoren, zoals meer flexibiliteit en minder reistijd. Volgens ArboNed is het psychisch verzuim sinds eind 2020 weer gestegen. In 2022 lag het aandeel psychisch verzuim ongeveer 10 procent hoger dan in de eerste helft van 2019.
Vooral jongere werknemer krijgt burnout
Het jaarlijkse onderzoek van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) laat ook zien dat het aantal werknemers dat last heeft van burn-out klachten de afgelopen jaren is gestegen. In 2014 was dit 14,4 procent en in 2021 is het gestegen naar 17,3 procent. Natuurlijk is er wel een verschil tussen het ervaren van deze klachten en het daadwerkelijk ziekmelden. De psychische klachten worden het vaakst veroorzaakt door werk. Bij meer dan een kwart (28 procent) van de werknemers die ziek zijn door spanningsklachten, zijn die klachten veroorzaakt door werk. Hoewel stressklachten volgens een onderzoek van de NEA 2021 de afgelopen jaren in alle leeftijdsklassen zijn toegenomen, komen ze in de leeftijdsgroep 25 tot 35 jaar het meest voor. De meest voorkomende verzuimoorzaak in deze groep is stress (15 procent) door onder andere prestatiedrang, een hoge werkdruk en psychische vermoeidheid door het werk. In deze leeftijdsgroep is het aandeel dat burn-outklachten ervaart ook flink gestegen van 16,6 procent in 2014 naar 23,4 procent in 2021. Deze groep heeft ook het vaakst aangegeven dat zij het werk ervaren als emotioneel zwaar.
Dreigende burn-outgolf voorkomen
Igno Schings, directeur collectieve inkomensverzekeringen bij Nationale-Nederlanden, roept werkgevers en werknemers op het probleem rond stress en burnout gezamenlijk aan te pakken. ,,Twintig jaar geleden zagen we het verzuimpercentage ook boven de 5 procent stijgen. Door het invoeren van de wet verbetering poortwachter in 2002, werden werkgevers verantwoordelijk voor de re-integratie van hun zieke werknemers. Het gevolg? Een forse daling van het ziekteverzuim. Het laat zien dat aandacht voor werknemers zijn vruchten afwerpt. Nu roepen wij werkgevers op om opnieuw meer aandacht aan de werknemer te besteden om ziekteverzuim te voorkomen en zo de dreigende burn-outgolf te reduceren.”
Christiaan Vinkers, klinisch hoogleraar stress en Veerkracht aan het UMC Amsterdam, valt hem bij. ,,Ik zie dat stresssignalen te laat opgepikt worden. Er is vaak onvoldoende samenwerking tussen werkgever en werknemer. Samen moeten zij stress beheersbaar houden. Daarvoor is wel een totaal andere aanpak nodig; minder gefragmenteerd, eerder en ook samen.”
(Bron: De Ondernemer 28-11-2022)